نیاسینآمید؛ ویتامین چندکاره برای داشتن پوستی شاداب
نیاسینآمید چیست؟
از نظر شیمیایی، نیاسینآمید (Niacinamide) یا نیکوتینآمید (Nicotinamide) شکل پایدار و غیراسیدی ویتامین B3 است.در محصولات پوستی، نیاسینآمید به دلیل پایداری بالا و تحملپذیری خوب، در غلظتهای ۲ تا ۱۰ درصد استفاده میشود. برخلاف رتینول یا اسیدها، تحریک پوستی کمی دارد و با اغلب ترکیبات دیگر (مثل هیالورونیک اسید یا پپتیدها) سازگار است.نیاسینآمید یا ویتامین B3 یکی از پرکاربردترین ترکیبات مراقبت از پوست در سالهای اخیر است. این ماده نهتنها برای انواع پوستها( از خشک تا چرب و مستعد آکنه ) مناسب است، بلکه با داشتن طیف وسیعی از خواص ترمیمی، به یکی از «ستارههای چندکاره» در فرمولاسیونهای مدرن تبدیل شده است.
اثرات نیاسینآمید بر پوست
1. کاهش چربی و کنترل براقیت پوست
نیاسینآمید توانایی ویژهای در تنظیم ترشح سبوم (چربی طبیعی پوست) دارد.
تحقیقات نشان دادهاند که استفادهٔ موضعی از محلول ۲٪ نیاسینآمید به مدت چند هفته، تولید سبوم را کاهش داده و در نتیجه ظاهر براق و چرب پوست، بهویژه در ناحیهٔ T (پیشانی و بینی)، متعادلتر میشود.
به همین دلیل است که این ماده پایهٔ اصلی بسیاری از سرمها و کرمهای مخصوص پوست چرب یا مختلط است.
2. کوچکتر دیدهشدن منافذ پوست
برخلاف باور عمومی، اندازهٔ منافذ را نمیتوان واقعاً «کوچک کرد»، اما میتوان ظاهر آنها را بهبود بخشید.
نیاسینآمید با کنترل چربی، افزایش سنتز کلاژن و حفظ انعطاف پوست، از انسداد منافذ جلوگیری کرده و به مرور ظاهر صافتر و متراکمتری به پوست میدهد.
3. روشنکنندگی و کاهش لکهای پوستی
یکی از مهمترین خواص علمی نیاسینآمید، مهار انتقال ملانین (رنگدانه) از سلولهای ملانوسیت به کراتینوسیتها است.به زبان سادهتر: مانع از رسیدن رنگدانهٔ تیره به سطح پوست میشود.در نتیجه، با مصرف منظم آن، لکهای قهوهای، تیرگی ناشی از آفتاب یا جای جوش کاهش یافته و پوست روشنتر و یکنواختتر میشود.به همین دلیل معمولاً در کنار ترکیباتی مثل آربوتین، ویتامین C و لیکورایس برای درمان هایپرپیگمانتاسیون به کار میرود.
4. تقویت سد دفاعی پوست
نیاسینآمید تولید سرامیدها (Ceramides) و اسیدهای چرب طبیعی پوست را افزایش میدهد.
این مولکولها مانند دیوارهای محافظ عمل کرده و از تبخیر آب (TEWL) جلوگیری میکنند.
پوستی که سد دفاعی قوی دارد، کمتر خشک میشود، کمتر التهاب نشان میدهد و در برابر آلودگی و نور خورشید مقاومتر است.
5. اثر ضدالتهاب و کمک به درمان آکنه
نیاسینآمید خواص ضدالتهابی شناختهشدهای دارد؛ به همین دلیل در درمان آکنههای التهابی خفیف تا متوسط مؤثر است.مطالعات نشان دادهاند که ژل ۴٪ نیاسینآمید عملکردی مشابه با کلیمیدامایسین ۱٪ (آنتیبیوتیک موضعی) در کاهش ضایعات آکنه دارد، بدون ایجاد مقاومت باکتریایی.
6. خاصیت ضدپیری (Anti-aging)
با افزایش سن، سطح NAD+ در پوست کاهش مییابد و سلولها توانایی ترمیم DNA را از دست میدهند.
نیاسینآمید با افزایش سطح NAD+، به بازسازی سلولی، افزایش سنتز کلاژن و کاهش خطوط ریز کمک میکند.
در ترکیب با رتینول یا پپتیدها، اثر آن بر شادابی و قوام پوست دوچندان میشود.
منابع طبیعی نیاسینآمید
- گوشت مرغ و بوقلمون
- ماهی تُن و سالمون
- بادامزمینی
- جگر گاو
- غلات سبوسدار و نانهای سبوسدار
- قارچ و حبوبات
جمعبندی
نیاسینآمید یکی از مؤثرترین و علمیترین مواد مراقبت از پوست است که تقریباً برای همهٔ انواع پوست مفید است.از کاهش چربی و بهبود ظاهر منافذ گرفته تا روشنکنندگی و ترمیم سد دفاعی — این ویتامین همهکاره میتواند پایهای عالی برای هر روتین پوستی باشد.اگر به دنبال پوستی متعادل، شاداب و یکدست هستید، نیاسینآمید یکی از مطمئنترین انتخابهاست.