چرا مو سفید میشود؟
چرا مو سفید میشود؟
سفید شدن موها بخشی طبیعی از روند پیری است، اما برای بسیاری از افراد این اتفاق خیلی زودتر از سن معمول رخ میدهد. از نوجوانان تا افراد ۲۰ و ۳۰ ساله، سفیدی زودرس تبدیل به یکی از نگرانیهای رایج در زیبایی و سلامت شده است. اما واقعاً چرا مو سفید میشود؟ و چه عواملی باعث سرعت گرفتن این روند میشوند؟
سفید شدن مو چگونه اتفاق میافتد؟
رنگ موها توسط سلولهایی به نام ملانوسیتها تولید میشود. این سلولها ملانین تولید میکنند؛ همان رنگدانهای که به پوست، چشم و مو رنگ میدهد.
هر تار مو در پیاز خود دارای ملانوسیت است.
تا زمانی که این سلولها فعال هستند، مو رنگ طبیعی دارد. اما با گذشت زمان یا تحت تأثیر عوامل مختلف:
- ملانوسیتها ضعیف میشوند،
- مقدار ملانین کاهش مییابد،
- و در نهایت تولید رنگدانه قطع میشود.
👇
موی جدیدی که رشد میکند، سفید یا خاکستری است.
چرا سلولهای رنگساز (ملانوسیتها) از کار میافتند؟
دانش امروز نشان میدهد که سفیدی مو نتیجه ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی، تغذیهای و هورمونی است.
در ادامه مهمترین عوامل را بررسی میکنیم.
ژنتیک (مهمترین عامل!)
اگر پدر، مادر یا پدربزرگ/مادربزرگتان موهایشان را زود سفید کردهاند، احتمال زیادی دارد که شما هم زودتر از سن معمول سفید شوید.
ژنتیک تعیین میکند:
- چه زمانی ملانوسیتها ضعیف میشوند
- سرعت کاهش ملانین چقدر است
- سفیدی ابتدا از کدام ناحیه شروع شود
افزایش استرس اکسیداتیو
یکی از جدیدترین و مهمترین کشفیات علمی این است که رادیکالهای آزاد ملانوسیتها را تخریب میکنند.
رادیکالهای آزاد از عوامل زیر تولید میشوند:
- آلودگی هوا
- استرس شدید
- دخانیات
- نور خورشید (UV)
- کمبود خواب
- رژیم غذایی ناسالم
وقتی رادیکالهای آزاد از آنتیاکسیدانهای بدن بیشتر شوند → ملانوسیتها سریعتر پیر و نابود میشوند → سفیدی زودرس.
. کمبود ویتامینها و مواد معدنی
بعضی ریزمغذیها برای تولید ملانین ضروریاند. کمبود آنها به سرعت بر رنگ مو اثر میگذارد.
مهمترین کمبودهای موثر بر سفیدی مو:
- ویتامین B12
- ویتامین D
- اسید فولیک (B9)
- مس (Copper)
- آهن
- روی (Zinc)
کمبود B12 از همه شایعتر است و مستقیماً باعث سفیدی زودرس میشود.
استرس شدید و طولانیمدت
تحقیقات نشان داده است که استرس باعث کاهش عملکرد ملانوسیتها و تخلیه ذخیره سلولهای بنیادی رنگدانه میشود.
به همین دلیل است که افراد بعد از یک دوره سخت کاری، یک شوک عاطفی یا بیماری ناگهان با چند تار موی سفید جدید مواجه میشوند.
آلودگی و سبک زندگی شهری
آلودگی هوا باعث افزایش رادیکالهای آزاد میشود که سلولهای رنگساز را تخریب میکنند.
همچنین:
- کمخوابی
- نبود ورزش
- رژیم غذایی پرقند
- مصرف الکل
- دخانیات
همگی روند پیرشدن مو را سرعت میدهند.
اختلالات هورمونی
برخی از مشکلات هورمونی میتوانند باعث سفیدی زودرس شوند:
- مشکلات تیروئید
- اختلالات خودایمنی
- عدم تعادل هورمونهای جنسی
این اختلالات میتوانند چرخه رشد مو و عملکرد ملانوسیتها را تحت تأثیر قرار دهند.
. بیماریهای خودایمنی
در بیماریهایی مانند ویتیلیگو یا آلوپسی آرهآتا (ریزش سکهای)، سیستم ایمنی به ملانوسیتها حمله کرده و باعث از کار افتادن آنها میشود.
مصرف دخانیات
سیگار یکی از ثابتشدهترین عوامل سفیدی زودرس است.
دود سیگار باعث:
- افزایش استرس اکسیداتیو
- کاهش گردش خون پوست سر
- تخریب ملانوسیتها
میشود.
مواد شیمیایی و رنگ مو
استفاده مکرر از رنگهای شیمیایی قوی، دکلره و حرارت زیاد میتواند به ساقه و ریشه مو آسیب بزند و روند سفید شدن را تسریع کند.
آیا میتوان از سفید شدن زودرس جلوگیری کرد؟
بله، تا حد قابل توجهی میتوان روند سفیدی را کند کرد.
مهمترین کارها:
- مصرف کافی ویتامینهای B12، D، فولیک اسید
- رژیم غذایی سرشار از آنتیاکسیدانها
- کاهش استرس
- ترک سیگار
- خواب کافی
- کاهش مصرف قند و فستفود
- محافظت از مو در برابر نور خورشید
- استفاده از شامپوها و محلولهای تقویتکننده ریشه