ماکولار آمیلوئیدوز چیست؟
اگر روی بازو، پشت، شانه،کمر یا حتی کناره پهلوهایتان الگوهای تیره شبیه خالخالیهای ریز، مشبک و گاه لکههای قهوهای مایل به خاکستری دیده میشود، احتمال دارد با یک مشکل پوستی نسبتاً شایع اما کمتر شناختهشده به نام ماکولار آمیلوئیدوز (Macular Amyloidosis) روبهرو باشید.این لکها معمولا بیخطرند، اما از نظر ظاهری آزاردهندهاند و بسیاری از افراد سالها با آن دستوپنجه نرم میکنند.
ماکولار آمیلوئیدوز دقیقاً چیست؟
ماکولار آمیلوئیدوز نوعی آمیلوئیدوز پوستی محدود و خوشخیم است که در آن مواد پروتئینی به نام آمیلوئید در لایههای سطحی پوست تجمع میکنند.این بیماری سرطانی نیست، مسری نیست و به ارگانهای داخلی آسیب نمیزند.
مشکل فقط جنبهی ظاهری دارد.
علائم این بیماری چگونه است؟
لکهای ماکولار آمیلوئیدوز معمولاً:
- رنگ قهوهای روشن تا تیره دارند
- الگوهای خالخالی، تیریشهای، مشبک یا شبیه پوست پلنگ ایجاد میکنند
- بیشتر روی بازوها، پشت، پهلوها، شانهها و سینه دیده میشوند
- باعث خارش خفیف تا متوسط میشوند
- به مرور پررنگتر میشوند ولی به ندرت ناپدید میشوند
علت ایجاد ماکولار آمیلوئیدوز چیست؟
این بیماری یک علت واحد ندارد ولی عوامل زیر بسیار مهماند:
۱. اصطکاک مداوم پوست
اصطکاک مکرر باعث تخریب سلولها و آزاد شدن پروتئینهایی میشود که تبدیل به آمیلوئید میگردند.
- لیف زبر
- کیسههای خشن حمام
- برس خشک
- پوشیدن لباسهای زبر
- خاراندن شدید پوست
۲. ژنتیک
در برخی خانوادهها این بیماری بسیار شایع است، بنابراین وراثت نقش مهمی دارد.
۳. آفتاب و التهاب مزمن پوست
نور UV و التهابهای طولانیمدت پوست، روند لکسازی را تشدید میکنند.
۴. نوع پوست
در افراد دارای پوست سبزه و تیره بیشتر دیده میشود.
آیا این لکها خطرناکاند؟
خیر!
ماکولار آمیلوئیدوز:
- سرطانزا نیست
- خطر سیستمیک ندارد
- به اندامها منتقل نمیشود
- تنها یک مشکل زیبایی محسوب میشود
اما درمانپذیری آن کمی زمانبر است.
بهترین روشهای درمان ماکولار آمیلوئیدوز
درمان این بیماری ترکیبی است و معمولاً با یک روش به تنهایی نتیجه کامل دیده نمیشود. بهترین گزینهها عبارتند از:
۱. حذف علت اصلی (قطع اصطکاک )
۲. کرمهای موضعی روشنکننده و ضدالتهاب
۳. لیزر درمانی
۴. پیلینگها
۵. مراقبتهای سبک زندگی
- استفاده روزانه از ضدآفتاب
- کاهش التهاب و خاراندن
- مرطوبکردن مداوم پوست برای کاهش تحریک
- دوری از آب داغ و لیفکشی
درمان قطعی وجود دارد؟
ماکولار آمیلوئیدوز درمان قطعی ۱۰۰٪ ندارد اما با رعایت موارد زیر میتوان تا ۷۰٪ بهبود ظاهری ایجاد کرد:
- حذف کامل اصطکاک
- درمان ترکیبی (کرم + لیزر)
- مراقبت بلندمدت
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
- اگر لکها سریع گسترش پیدا کنند
- اگر خارش شدید باشد
- اگر مطمئن نباشی که لکها مربوط به آمیلوئیدوز است